Hoezo verschillend? Deel II

Lieve vrienden en vriendinnen,
Vandaag bericht vanuit Peru! De eerste dagen op het Zuid Amerikaanse continent, en dat betekent dus meteen dat ons Midden-Amerika-avontuur ten einde is gekomen.
De afgelopen maanden zijn wij te gast geweest (of.. soms hebben we ons opgedrongen hoor) in Mexico, Guatemala Honduras, Nicaragua en heel eventjes in Costa Rica. En ons is natuurlijk is ons ook hier van alles opgevallen en bijgebleven... In dit bericht willen we jullie graag een kijkje geven in al de Midden-Amerikaanse culturen!
Per land zijn er een aantal kenmerken opgevallen die heel specifiek alleen in dat land voorkwamen en het land zijn eigen karakter gaven:


MEXICO
Munt: Pesos (13,59 = 1 euro)
Bier: Sol, Corona. Maar de nationale drank is natuurlijk de tequila (en mezcal).
Verblijfsduur: 8 weken
Favoriete plek: Oaxaca
Hoogtepunt: Dat we nu Spaans kunnen spreken!

Mexico is het grootste land van de Midden-Amerikaanse landen. En heeft ook meteen de meeste diversiteit in zijn landschap. Mexico heeft woestijnvlaktes, bergen, valleien, tropische wouden en droogvlaktes.
Hoewel Mexico een van de rijkste landen is, vonden we er de infrastructuur de slechtste. En dan doelen we op de wegen. De wegen zitten vol scheuren en afgebrokkelde ´topes´ (veel te hoge snelheidsdrempels die je wel op tijd kunt zien, hè Roger?)
De eetcultuur in Mexico bestaat uit een hele pittige keuken en heeft wat bijzondere elementen zoals champolines (gefrituurde sprinkhanen), wormtequila en wormzout. Voor de rest is het best een vettige keuken waar ze absoluut niet te zuinig met de kaas strooien.
Wat ons het meest gecharmeerd heeft in Mexico waren de echte koloniale steden zoals San Miguel Allende, Oaxaca, Merida, Tasco en Puebla (van deze laatste kunnen wij maar niet bevatten dat dit niet de hoofdstad is van Mexico!) en de overduidelijk aanwezige salsa cultuur!
Vanaf Mexico komt de mythe van de Maagd van Guadalupe, die door heel midden en zuid Amerika vereerd wordt.


GUATEMALA
Munt: Quetzal (9,63 = 1 euro)
de Quetzal is trouwens ook de naam van een klein soort paradijsvogeltje is dat een nationaal symbool is.
Bier: Gallo, Brahva
Verblijfsduur: 7 weken
Favoriete plek: Antigua
Hoogtepunt: zonsopgang in Tikal

Guatemala is een van de armste landen van Midden-Amerika. Vele huizen zijn van hout, soms maar van steen of beton. De bevolking bestaat voor ongeveer 70% uit afstammelingen van de beroemde Maya´s. Dat betekent dat mensen een donkere huiskleur en een iets grotere neus hebben. In het straatbeeld springen de handgeweven stoffen met felle kleuren meteen in het oog. Deze kleuren komen in alles terug, van haarbandjes tot dekens en van tasjes tot truien. Overal worden deze uitdossingen je aangeboden.
Het openbaar vervoer gaat, net als in de meeste andere Midden-Amerikaanse landen met Chickenbussen (oude Amerikaanse schoolbussen). Je ziet ze overal, maar hier in Guatemala zijn ze overal anders. Iedere Guatemalteekse chauffeur pimpt, in de weinige vrije uurtjes, zijn bus tot een waar ‘paleisje op wielen´. ´Jezus we love you´, Snoopy, Woody Woodpecker en Bob Marley vinden allemaal wel een plekje op de bus. Met zo’n bus wordt snoeihard gereden, want het is big- business. Een deel van het verdiende geld moeten de buschauffeurs aan de busmaatschappij afgeven, hetgeen ze meer verdienen is voor hun eigen bankrekening. Dus ´vol is vol´ kennen ze in de Chickenbusbranche absoluut niet.


HONDURAS
Munt: Lempira (23,97 = 1 euro)
Lempira is de naam van een oude Hondurese indianenkoning)
Bier: Port Royal
Verblijfsduur: 8 dagen
Favoriete plek: Copán Ruinas, is het leuke stadje wat we er bezichtigd hebben.
Hoogtepunt: zwemmen met een 10 meter lange Whale Shark op Utilla!

Na Mexico is Honduras qua oppervlakte het grootste land van Midden-Amerika. Het heeft een hoofdstad die de prachtige tongtwister Tegucigalpa als naam heeft.
Het is het enige land in Midden-Amerika dat het begrip kavellijn (in het Spaans dan..)in haar woordenboek heeft staan. In een willekeurige Hondurese staart staan de gevels van de huizen op een lijn. In menig ander buurland is het soms gewoon een zooitje langs de straat.
Hoewel het land groot is, is heeft het weinig trekpleisters. De twee hoofdattracties zijn: de oude Mayastad Copán en de Caribische Bay-islands (zon- en duikfeest).
De bevolking bestaat uit mooie mensen en het valt op dat er veel meer mensen met een negroide uiterlijk wonen dan in de andere Midden-Amerikaanse landen. Een verklaring hiervoor is dat Honduras de langste Caribische kustlijn heeft en na de afschaffing van de slavernij, door de Engelsen, hebben de voorouders van deze mensen zich hier met name gevestigd.
In het dagelijkse straatbeeld valt er verder op dat het leger een prominente plaats in de samenleving heeft. Op ieder hoek staat wel een knaap met een gun. Zo gun van: "He geweer waar ga je met die militair naartoe!"


NICARAGUA
Munt: Cordoba (22,64 = 1 euro)
Cordoba was de spaanse conquistador die steden Léon en Granada heeft gesticht. Bier: Toña, Victoria
Verblijfsduur: 14 dagen
Favoriete plek: Little Corn Island, met nacht op ons balkonnetje van onze strandhut onder de sterrenhemel.
Hoogtepunt: Vulcano-boarden

In Nicaragua wonen relatief gezien de minste mensen van Midden-Amerika. Slechts 1 op 33km2. Wat meest opvallende is, is dat de meeste mensen in regio´s aan de pacifische kust wonen. Het land heeft twee prominente steden: Leon en Granada. Beide zijn hoofdstad van het land geweest en hebben veel ruzie gehad wie nu de naam hoofdstad mag dragen. Daarom is er een compromis gekomen: bijna precies tussen de twee steden in is de nieuwe hoofdstad Managua verrezen.
De economie van Nicaragua is niet al te best. Maar toch zie je op enkele plekken een contradictie met deze slechte economische staat. Zo is de gemeente van Granada uitermate goed bezig met het opkalefateren van de mooie oude stad. En in Leon hebben we een uur met een doggy-bag met onze overgebleven pizza rondgelopen zonder een zwerver tegen te komen! en ook gezondheidstechnisch ligt Nicaragua goed op weg. Alle bussen stoten nu hun zwarte uitlaatgassen via een omhoogstaande verlening van de uitlaat, direct het ozonlaaggat in i.p.v. in het gezicht van de wandelaar.
Enkele typische kenmerken van Nicaragua zijn de klederdracht, de huisinrichting en het bestek in restaurants.
De vrouwen hier dragen bijna allemaal een prachtig werkschort. Zo´n voorbind-keukenschort, maar dan uitermate mooi geborduurd. Het schort is wit. Maar onderaan vanaf de heupen zijn er vele lagen gekleurd borduurwerk te bezichtigen. De echte dure schorten hebben ook nog stiksels op de borst. We hadden ze voor carnaval mee willen nemen... maar we dachten er pas op het laatst aan, in een klein stadje war we ze niet hebben gevonden helaas.
De Nicaraguaanse huisinrichting is uniek omdat zij allemaal een voorkamer inrichten met een set schommelstoelen. Om met je vrienden al schommelend de dag door te nemen.
Het bestek is meer een vorm van irritatie dan een leuk gebruik. Overal wikkelen ze het bestek zo strak in de servet dat we minimaal 10 minuten moeten peuteren om het papieren servetje los te krijgen!


COSTA RICA
Munt: Colon (652,14 = 1 euro)
Bier: Imperial
Verblijfsduur: 3 dagen
Favoriete plek: .. nog niet gevonden
Hoogtepunt: de met wijn in aluminium gestoomde dolorado-filet in Liberia.
Dieptepunt: op banenjacht via internet.

Om Costa Rica te beoordelen zijn we duidelijk veel te kort daar geweest. En hebben we de grootste toeristische trekpleisters (het goed uitgebuite ecotoerisme) niet kunnen meemaken. Enkele kenmerken die ons hier opvielen:
De Costaricanen hebben ook een hekel gekregen aan het Nicaraguaanse bestek-wikkelen. Alle horeca leiders hebben de handen ineengeslagen en miljoenen plastic zakjes gekocht om het pas gewassen bestek in aan te bieden. Lekker contradictief met het ecotoerisme
In Costa Rica merk je weer net zoals in Mexico heel erg de invloed van de Amerikaan en zijn dollars. Er loopt veel politie op straat om de toeristen te beschermen. Er zijn veel dure kledingwinkels en er is genoeg entertainment.
Toch, zo ontzettend rijk is Costa Rica toch niet echt. Omdat zij de kosten van het slaan van hun muntgeld niet meer konden bekostigen worden er nu aluminium munten gemaakt.


HOEZO VERSCHILLEND?
Hoewel ons heel erg veel verschillen zijn opgevallen tijdens de 5 maanden dat wij door deze landen getrokken zijn, zijn er zeker ook veel overeenkomsten in de Midden-Amerikaanse cultuur. Dus nu (en we zullen zoals u gewend bent vooral weer lekker generaliserend en stereotyperend zijn) geven we graag een aantal karakteristieken uit de gehele Midden-Amerikaanse cultuur weer:

Eens was er namelijk een tijd dat al deze landen allemaal één waren onder de vlag van Spanje. Gekolonialiseerd door conquistadoren als Cortes, Alvarado en Cordoba die prachtige koloniale steden vol cobble-stenen straten, mooie grote gebouwen en kerken lieten bouwen. Al deze steden zijn in schaakbordpatroon rondom een centraal punt gebouwd: het park central, of de zócolo. Een parkje met vele bankjes om de lansflanerende mensen te bekijken. Omgeven door beoogde wandelgangen.
Iets recenter in de historie van de Midden-Amerikaanse geschiedenis ie er in alle landen een grote invloed van de VS te bespeuren. De Midden-Amerikaanse landen liggen immers in de achtertuin van het grote Amerika. En datzelfde Amerika is vreselijk bang voor alles wat een beetje rode kleur heeft in die achtertuin. Daarom heeft ze grote invloed uitgeoefend op de politiek van de landen van Midden-Amerika. Brute dictators die via verkiezingsmanipulatie of een staatsgreep aan de macht kwamen, kregen de onvoorwaardelijke steun van de USA, zolang ze maar niet ´de rode hoek´ waren. Zo werd de Nicaraguaanse dictator Somoza een ´son of a bitch´ genoemd door de mensen die zijn harde politiek verafschuwde. President Roosenvelt zei daarop: "He is a son of a bitch, but he is OUR son of a bitch."
In de huidige politiek is er in alle landen vooral een grote corruptie te bespeuren. Presidenten en andere regeringsleiders die het geld in eigen zak steken en politie die je voor alle rare verzonnen overtredinkjes een bon proberen aan te smeren waar je meestal voor een dollar of 1-10 onderuit kunt komen. ook vallen alle Midden-Amerikaanse landen nog in de categorie: ontwikkelingslanden.

Naast de politieke overeenkomsten zijn er de geografische aspecten die de Midden-Amerikaanse landen veel gelijkenis geven. Aan de pacifische kant lopen bergketens als verbinding tussen de Rocky Mountains in Noord-Amerika en de Andes in Zuid-Amerika. Naar de Caribische kant toe verdwijnen deze bergen en ontstaat een grote laagvlakte. Op geologisch gebied komen de Midden-Amerikaanse landen overeen in het feit dat ze allen veel aardbevingen kennen. Van kleine schokken tot totale catastrofes die gehele steden in puin deden veranderen.
In het dagelijks leven in Midden-Amerika is de man duidelijk de baas. Een huwelijk is heel belangrijk, maar daarnaast heeft een man vaker wel dan niet, meerdere andere liefjes. Deze verwent hij geregeld in een van autohotels (kamers met gesloten garages eronder) die net buiten iedere stad in vele vormen en getalen te vinden zijn. Namen als ´Lovenest´,´Sweet Dreams´en´Happy Marriage´ zeggen genoeg over het foute karakter van deze tenten.

Het Katholieke geloof staat centraal in alle Midden-Amerikaanse landen. Vaak zijn de gebruiken wel enigszins vermengd met de oude indiaanse rituelen maar basaal gezien is het de katholieke kerk met diens normen en waarden zoals wij die ook kennen. Ze wordt alleen nog iets fanatieker aangehangen in de kale witte kerken met angstaanjagende poppen van Jezus of andere gemartelde heiligen. Geheel tegenstrijdig met de katholieke normen en waarden is samenwonen voor het huwelijk, tijdens de verlovingsperiode die jaren kan duren, vaak geaccepteerd.

In heel Midden Amerika rijden er de gele of de gepimpte Chickenbussen rond. Daarin passen minstens 200 mensen; er is geen vol=vol limiet te bespeuren. De chauffeurs rijden meestal knoepertjehard maar de sfeer is onbeschrijfelijk leuk en gezellig. Af en toe komen er een soort jehova’s de bus in die van deze mooie compacte verzameling mensen gebruik maken om het woord van de heer te verspreiden.
Als je dan naar buiten kijkt, zie je overal presidentsverkiezingpamfletten aan alle lantarenpalen en geschilderd op de bergwanden; hele foute gelikte foto´s met schreeuwende teksten erbij. Ze beloven allemaal gouden bergen. Deze gouden berg verdwijnt met name in hun eigen zak!

Tot slot zijn er nog een aantal opvallende waarnemingen die we in al de Midden-Amerikaanse landen hebebn kunnen bewonderen:
In de grote steden zijn er vreetstrips: Mac´s, Kentuckies, Pizzahutten, Burgerkings, Pollo Campero´s en nog meer vreetschuren.
In de supermarkten worden je boodschappen door een menneke, na afrekening, ingepakt. En als je zoekt naar een nieuwe tube tandpasta.... Het woord tandpasta is in de supermarkt onbekend en is ingeruild voor het woord Colgate.
Tenslotte maakt iedere huiseigenaar zijn eigen stoep. Dus voor nummer 7 glij je uit over de badkamertegeltjes, op de overgang vnaar nummer 9 moet je 50cm omhoog en vervolgens val je dan bij nummer 11 in kuilen en struikel je over de cemente drempel.

Cliché.... maar.. we hebben ook weer ontzettend genoten in Midden-Amerika!! En zo is ook aan de tweede akte van onze reis weer definitief en eind gekomen. Maar gelukkig hebben we nog een mooi staartje. We gaan het heerlijke warme weer missen, de mooie Caribische azuurblauwe zee en de prachtige nevelwouden. We zullen vaak terugdenken aan de vriendelijke kleurrijke lokale inwoners en misschien zelfs de taco´s, burrito´s en enchillada´s.
Volgende week gaan we jullie berichten vanuit Peru, waar we ondertussen al verliefd op zijn geworden.